RBI Issues New Rules for

RBI Issues New Rules for ₹500 Notes: ₹ 2000 च्या नोटेचे चलन रद्द केल्यानंतर ₹ 500 ची नोट आता भारतातील सर्वात मोठी मूल्य आहे. दैनंदिन व्यवहारात ती महत्त्वाची भूमिका बजावते, परंतु त्याच्या वाढत्या वापरामुळे अनेक समस्या उद्भवल्या आहेत, जसे की खराब झालेल्या किंवा बनावट नोटा. या समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी, RBI ने ₹ 500 च्या नोटांचे व्यवस्थापन आणि संरक्षण करण्यासाठी नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे सादर केली आहेत.

₹500 च्या नोटांची सध्याची स्थिती

₹500 ची नोट लहान आणि मोठ्या दोन्ही व्यवहारांसाठी मोठ्या प्रमाणात वापरली जाते. तथापि, त्याच्या व्यापक वापरामुळे, अधिक लोकांना खराब झालेल्या किंवा फाटलेल्या नोटांचा सामना करावा लागत आहे, विशेषतः एटीएम किंवा दुकानांमधून. या नोटांच्या गुणवत्तेचे रक्षण करणे आणि बनावट नोटांचे चलन थांबवणे हे आरबीआयच्या नवीन मार्गदर्शक तत्त्वांचे उद्दिष्ट आहे.

RBI ची ₹ 500 च्या नोटांसाठी नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे

रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने खराब झालेल्या ₹ 500 च्या नोटा ओळखण्यासाठी आणि हाताळण्यासाठी स्पष्ट नियम लागू केले आहेत. येथे मुख्य मुद्दे आहेत:

• काठापासून मध्यभागी खराब झालेल्या: काठापासून मध्यभागी फाटलेल्या नोटा अवैध मानल्या जातात.
• खूप घाणेरड्या नोट्स: जर एखादी नोट खूप घाणेरडी किंवा घाणेरडी असेल, त्यामुळे सुरक्षा वैशिष्ट्ये पाहणे कठीण होत असेल, तर ती यापुढे वैध राहणार नाही.
• जास्त वापरात असलेल्या: जर एखादी नोट जास्त वापरली गेली असेल, फिकट प्रिंट किंवा पातळ कागदासह, ती वापरण्यास अयोग्य असेल.
• ग्राफिक बदल: रेखाचित्रे, लेखन किंवा इतर बदल असलेल्या नोट्स वापरण्यास बेकायदेशीर आहेत आणि बँकांद्वारे स्वीकारल्या जाणार नाहीत.
• रंगीत नोट्स: जर रंग खूप फिकट असेल, नोट ओळखणे कठीण होत असेल, तर ती अवैध आहे.

खराब झालेल्या नोटांची देवाणघेवाण कशी करावी

तुमच्याकडे ₹500 ची नोट खराब असल्यास, ती बदलण्यासाठी या पायऱ्या फॉलो करा:

• बँकेला भेट द्या: तुमच्या खराब नोटा बदलण्यासाठी बँकेच्या कोणत्याही शाखेत जा.
• बँकेचे दायित्व: बँकांना RBI मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार खराब झालेल्या नोटा बदलणे आवश्यक आहे.
• तक्रार: बँकेने तुमच्या नोटा बदलून देण्यास नकार दिल्यास, तुम्ही RBI पोर्टलवर तक्रार दाखल करू शकता.

₹500 च्या बनावट नोटांपासून स्वतःचे संरक्षण करा

500 रुपयांच्या नोटांच्या वाढत्या महत्त्वामुळे बनावट नोटांचा धोका वाढत आहे. टीप खरी आहे की नाही हे कसे तपासायचे ते येथे आहे:

• वॉटरमार्क तपासा: ₹500 च्या खऱ्या नोटांवर महात्मा गांधींचा वॉटरमार्क आहे.
• वाढवलेले मुद्रित: “भारत” आणि “500” शब्द स्पर्श केल्यावर उंचावलेले वाटले पाहिजेत.
• सिक्युरिटी थ्रेड: सिक्युरिटी थ्रेड पाहण्यासाठी नोट प्रकाशापर्यंत धरून ठेवा.
• ललित मजकूर: “RBI” आणि “500” हे शब्द भिंगासह बारीक प्रिंटमध्ये शोधा.
• रंग बदल: नोटेवरील “500” हा अंक वेगवेगळ्या कोनातून पाहिल्यावर हिरव्यापासून निळ्यामध्ये बदलला पाहिजे.

₹500 च्या नोटांची काळजी घेण्यासाठी टिप्स

तुमच्या ₹500 च्या नोटा चांगल्या स्थितीत राहतील याची खात्री करण्यासाठी:

• त्यांना स्वच्छ आणि कोरडे ठेवा.
• ते सुरक्षितपणे साठवा, पाणी, उष्णता आणि सूर्यप्रकाशापासून दूर ठेवा.
• त्यांना घट्ट फोल्ड करू नका किंवा त्यांच्यावर लिहू नका.
• नुकसान टाळण्यासाठी त्यांना हळूवारपणे हाताळा.
• RBI च्या या सोप्या मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करून, तुम्ही ₹ 500 च्या नोटांची गुणवत्ता आणि वैधता संरक्षित करण्यात मदत करू शकता.